Viêm họng là tình trạng rất hay gặp, nhất là những người sống trong vùng ô nhiễm, nhiều khói bụi. Dưới đây là một số bài thuốc chữa theo hướng dẫn của lương y Phạm Như Tá.

Với những trường hợp bị viêm họng cấp, biểu hiện cổ họng đỏ, nuốt đau, khô rát, người phát sốt, đau đầu khó chịu, thì phép trị lúc này là “Sơ phong, thanh nhiệt, hóa đàm”, và bài thuốc chữa gồm các vị thuốc: bạc hà 9g, cát cánh, ngưu bàng, cương tằm, sinh địa, huyền sâm (mỗi loại 12g), ngân hoa, kinh giới (mỗi loại 16g), tang bì, xạ can (mỗi loại 8g). Có thể kèm theo châm cứu ở một số huyệt như thiên đột, hợp cốc, phế du, khúc trì, liệt khuyết.

Với những trường hợp viêm họng mãn tính, thường tái phát nhiều lần trong năm, triệu chứng hay gặp là họng khô khó chịu, niêm mạc họng có những điểm xung huyết màu đỏ nhạt… thì phép trị lúc này là “Dưỡng âm, thanh nhiệt, hóa đàm”, dùng bài thuốc gồm các vị: sa sâm, sinh địa, kê huyết đằng (mỗi loại 16g), huyền sâm, xạ can, thiên hoa, thạch hộc, mạch môn, bối mẫu, tang bì (mỗi loại 12g), cát cánh 10g, cam thảo 6g. Có thể kết hợp với châm cứu các huyệt, thiên đột, thái uyên, túc tam lý, tam âm giao.

Với trường hợp viêm họng thể khí hư - biểu hiện hay bị hắt hơi sổ mũi đi kèm, thường chảy nước mũi, khác có đàm, những lúc ho người toát mồ hôi và đau đầu, người thường sợ gió, sợ lạnh, thường ra mồ hôi nhiều ở phần đầu…, thì dùng bài thuốc gồm các vị: thăng ma, trần bì, ngũ vị (mỗi loại 6g), sài hồ, mạch nha, mạch môn (mỗi loại 10g), thục địa, xạ can, thiên hoa, tang bì (mỗi loại 12g), đảng sâm, bạch truật (mỗi loại 16g), bối mẫu, chích thảo (mỗi loại 4g), hoàng kỳ 20g.

Với những trường hợp thể dương hư - triệu chứng biểu hiện gồm: họng viêm đau và ngứa rát, ho có nhiều đàm, kèm theo hay bị đau bụng đi ngoài…, thì dùng bài thuốc gồm: cát cánh, hoàng cầm (mỗi loại 8g), hoài sơn, tang bì, sơn thù, xạ can, thiên hoa, ngưu tất (mỗi loại 12g), nhục quế, đại hồi (mỗi loại 6g), đan bì, mạch môn (mỗi loại 10g), thục địa 24g, kê huyết đằng 16g.

Với những trường hợp thể âm hư huyết ứ - biểu hiện là bệnh dai dẳng lâu ngày chữa khó khỏi, thì dùng bài thuốc gồm các vị: sài hồ, cát cánh, xích thược, bán hạ (mỗi thứ 10g), đan sâm 12g, cam thảo 8g.

Cách sắc (nấu) các bài thuốc trên như sau: cho các vị thuốc vào nồi cùng 4 chén nước, sắc còn lại 1 chén, rồi cho nước thuốc ra riêng; nước thứ nhì tiếp tục cho 3 chén nước vào, nấu còn lại nửa chén. Hiệp hai nước lại, chia làm 3 lần uống trong ngày.